Đánh bại mọi sản phẩm tài chính, kể từ đầu năm đến nay, bitcoin liên tiếp lập đỉnh rồi điều chỉnh rồi lại lập đỉnh mới. Nhưng có phải nhà đầu tư nào cũng phù hợp để "chơi" bitcoin?
Nhìn qua những biến động điên cuồng của bitcoin có thể thấy đồng tiền ảo này chắc chắn không dành cho những nhà đầu tư yếu tim hoặc có tiền sử các bệnh về tim mạch, cao huyết áp và yếu bóng vía.
Ngoài tính ưu việt của công nghệ blockchain - nền tảng tạo thành bitcoin, đà tăng 200% từ đầu năm đến nay của đồng tiền ảo này đã quyến rũ trí tưởng tượng của những người thích mơ mộng và sự giàu có nhanh chóng.
Vì không phải thông qua một bên thứ 3, do đó hoạt động giao dịch bitcoin khá đơn giản. Chỉ cần một ứng dụng hoặc đăng nhập vào một sàn giao dịch, người nắm giữ bitcoin có thể chuyển sang cho người khác hoặc ngược lại.
Ở nhiều quốc gia trên thế giới, bitcoin thậm chí còn được chấp nhận như một tài sản thanh toán. Vừa qua, Peach Aviation của Nhật Bản đã trở thành hãng hàng không đầu tiên trên thế giới chấp nhận thanh toán bằng bitcoin. Thậm chí một số quốc gia còn có cả máy ATM cho phép nhà đầu tư rút tiền mặt từ các ví tiền ảo.
Tuy nhiên, những nhà quản lý quỹ muốn bổ sung bitcoin vào danh mục đầu tư của mình phải hết sức thận trọng. Bởi theo Samuel Lee - sáng lập viên công ty quản lý tài sản SVRN có trụ sở tại Chicago, "bitcoin là một loại tài sản có tuổi đời khá trẻ, chưa đến 10 năm và biến động giá bị chi phối chủ yếu bởi đầu cơ".
"Không giống như cổ phiếu - có biên độ giá tăng giảm theo chu kỳ kinh tế, giá bitcoin tăng và giảm nhanh hơn rất nhiều. Trung bình các chu kỳ kinh tế có chiều dài trung bình là 69 tháng (gần 6 năm), trong khi chu kỳ của bitcoin thường chỉ kéo dài trong khoảng hơn 1 năm", ông Lee nhận định.
Theo Michael Harris - tác giả của cuốn "Fooled by Technical Analysis", tính chất bất ổn của bitcoin là duy nhất và không giống với bất kỳ một sản phẩm tài chính nào.
Năm 2011, bitcoin đã sụp đổ gần như hoàn toàn (giá giảm hơn 90%). 4 năm sau, đồng tiền ảo này lại tiếp tục diễn lại bi kịch khi giá giảm 80%.
Nói cách khác, nếu nhà đầu tư bỏ ra 100.000 USD mua vào bitcoin vào đầu năm 2011, đến cuối năm sẽ chỉ còn chưa đến 10.000 USD. Kiểu biến động này, một nhà đầu tư bình thường khó có khả năng hoặc thiện ý để chịu đựng.
"Một trong số những sức hút của bitcoin, bên cạnh đà tăng giá còn là thực tế: bitcoin không tương quan mạnh với cổ phiếu và trái phiếu. Do đó nó được coi là một sản phẩm tài chính thay thế đích thực. Nhưng biến động giá của bitcoin khiến cho nó trở nên khó phù hợp với hầu hết nhà đầu tư. Là một cố vấn, tôi không muốn liều lĩnh khuyên khách hàng của mình mua vào tiền ảo", ông Lee nói.
Hơn nữa, sự bí ẩn của bitcoin khiến nó dễ dàng trở thành mục tiêu của bọn hacker. Chúng sẽ có thể khai thác lỗ hổng vào nền tảng tiền ảo chính để có thể truy cập vào các ví tiền ảo.
Tháng 2/2014, Mt. Gox - sàn giao dịch bitcoin lớn nhất thế giới đã bất ngờ biến mất khỏi mạng Internet. Trước đó, trang web của Mt.Gox đã tê liệt và xuất hiện tin đồn cho rằng sàn này lâm cảnh vỡ nợ. Trong khi Mt. Gox đổ lỗi cho một "lỗ hổng trong hệ thống giao dịch", theo một nguồn thạo tin, các tài khoản bitcoin trên sàn Mt.Gox đã bị rò rỉ hàng năm trời mà không ai biết, chỉ đến khi bitcoin bắt đầu "bão giá" thì các vụ trộm này mới được quan tâm.
Một giờ trước khi trang web của Mt. Gox sập hoàn toàn, người đứng đầu của những sàn giao dịch bitcoin lớn nhất thế giới bao gồm Coinbase, Kraken, BitStamp, Circle, và BTC China đã cùng ra một tuyên bố chung nhằm xoa dịu tâm lý hoảng loạn của nhà đầu tư.
Nhóm này nói rằng những thách thức mà Mt.Gox gặp phải thời gian qua chỉ là vấn đề của riêng công ty này và không phản ánh “sự vững vàng cũng như giá trị của đồng Bitcoin và ngành công nghiệp tiền ảo nói chung”. Tuy nhiên, gần 1 năm sau khi sự sụp đổ của Mt. Gox, giá bitcoin đã giảm xuống dưới 200 USD - thấp nhất kể từ 2 năm trước đó.
Mặc dù bitcoin được thiết lập dựa trên một nền tảng công nghệ chặt chẽ, chúng ta không thể chắc chắn một sự sụp đổ tương tự như Mt. Gox có thể diễn ra hay không và khi nó xảy ra thì chắc chắn chẳng có một chính phủ nào đứng ra cứu trợ. Bitcoin được xây dựng để trở nên độc lập, không chịu ảnh hưởng bởi các cuộc khủng hoảng tài chính, bởi vậy nếu có một sự sụp đổ xảy ra, các công dân lao động bình thường và trả tiền thuế không bị ép buộc phải giải cứu và bản thân họ cũng sẽ không muốn làm như vậy.
